بررسی مقایسه عملکرد دانش آموزان دختر دارای اختلال ریاضی و دانش آموزان دختر عادی در آزمون بندرگشتالت در مقطع ابتدایی شهر تهران
روانشناس شیرین ولی زاده – پریسیما رستمی – سمیه زرجام
مقدمه
دانش تعلیم و تربیت و روان شناسی در دو سه دهه اخیر افق های روشن و امیدبخشی را پیش روی ما گشوده است. اکنون در سراسر جهان هزاران هزار دانشمند و متخصص و معلم تحصیل کرده که خود را با دستاوردهای این علوم ارزشمند مجهز ساخته اند، در کار آموزش و پرورش و رشد میلیون ها کودک و دانش آموزی هستند که طلیعه ظهور نسل جدیدی از نوع آدمی، که در تاریخ گذشته بشر سابقه نداشته است، خواهند بود. آموزش و پرورش در هر جامعه ای آیینه جهان نمای آن جامعه تلقی می گردد.
در این آیینه ما می توانیم نکات قدرت، ضعف، امیدها، تعصبات، ارزش های اصلی و فرهنگ خود را به خودی خود مشاهده کنیم. نشان دادن علاقه زیاد به کودکان استثنایی در مدارس عادی در طول سه دهه گذشته نمایانگر این احساس در جامعه هاست که همه افراد صرف نظر از شرایط ویژه ای که دارند باید فرصت هایی را جهت شکوفا ساختن هر چه بیشتر توانایی های خود در اختیار داشته باشند (کرک و گالاگر، ترجمه جوادیان، ١٣80).
دانش آموزان مبتلا به نارسایی های ویژه در یادگیری، گروهی از کودکان استثنایی هستند که اخیراً به این حیطه پیوسته اند (نریمانی، ١٣82).
بر این اساس سؤال های پژوهش حاضر که به دنبال پاسخدهی به آنها هستیم شامل موارد زیر است:
١- آیا عملکرد کودکان در آزمون بندر-گشتالت با یکدیگر هماهنگی دارد ؟ چه تفاوت هایی دیده می شود ؟
٢- عملکرد کودکان عادی و کودکان دارای اختلال یادگیری در آزمون بندر-گشتالت چه تفاوت هایی دارد ؟
3- آیا در هر یک از دو گروه مذکور، بین دختران و پسران در اجرای آزمون فوق تفاوت هایی وجود دارد ؟
روش پژوهش
روش پژوهش حاضر از نوع علّی – مقایسه ای است. جامعه آماری پژوهش حاضر عبارت است از کلیه دانش آموزان دختر عادی و دارای اختلال یادگیری (7 تا 11 ساله) شهر تهران که در سال تحصیلی 87-1386 در مدارس ابتدایی مشغول به تحصیل بودند.
در این پژوهش، گروه نمونه به روش تصادفی چند مرحله ای به شرح زیر انتخاب می شوند: ابتدا پنج منطقه (1، 4، 8، 13، 16) در هر یک از این مناطق دو مدرسه انتخاب می شود. (دو مدرسه ابتدایی عادی دخترانه ودو مرکز اختلال یادگیری).
سپس از هر مدرسه، 5 کلاس و به طور تصادفی از هر کلاس، 2دانش آموز برای گروه نمونه مورد مطالعه برگزیده می شوند. از این جامعه، 4 گروه شامل 100نش آموز، 50دانش آموز دختر عادی و 50دانش آموز دختر دارای اختلال یادگیری انتخاب شدند.
در این پژوهش، آزمون بندرگشتالت به روش انفرادی روی آزمودنی ها اجرا شد و در اجرای آن از روش مصاحبه، مشاهده و یادداشت برداری نیز استفاده شده است.
ابزار اندازه‌گیری پژوهش
آزمون بندر گشتالت :آزمون بندر-گشتالت در سال 1938 در مقاله «آزمون بصری – حرکتی گشتالت و کاربرد بالینی آن» در مجله سنجش روانپزشکی کودکان و نوجوانان منتشر شد. (بندر، 1999).آزمون بصری – ادراکی بندر-گشتالت شامل 9 تصویر است که یکی پس از دیگری به شخص مورد مطالعه ارایه می شود تا او تصویر آنها را بر روی صفحه سفید کاغذ ترسیم کند (مارنات، 2000).
